Το ρήμα εκτός από τις εγκλίσεις διαθέτει δύο ονοματικούς τύπους, το απαρέμφατο και τη μετοχή:
Απαρέμφατο
Μετοχή
Οι ονοματικοί τύποι του ρήματος (απαρέμφατο-μετοχή) έχουν τέσσερις χρόνους:
ενεστώτα, μέλλοντα, αόριστο και παρακείμενο.
Απαρέμφατο
- άκλιτο ρηματικό ουσιαστικό ουδέτερου γένους
- ισοδυναμεί με δευτερεύουσα πρόταση ειδική (ειδικό) ή επιθυμίας (τελικό)
- όταν είναι έναρθρο (σνθ. τελικό), έχει πτώσεις (κλίνεται το άρθρο) και ισοδυναμεί με αφηρημένο ουσιαστικό, π.χ. τὸ λέγειν = η ομιλία
Μετοχή
- τριγενές και τρικατάληκτο ρηματικό επίθετο
- ισοδυναμεί με επιθετικό ή κατηγορηματικό προσδιορισμό (ή κατηγορούμενο) ή με επιρρηματικό προσδιορισμό
- όταν είναι έναρθρη, μπορεί να ισοδυναμεί με ουσιαστικό (πρόσωπο που ενεργεί), π.χ. ὁ λέγων = ο ρήτορας
Οι ονοματικοί τύποι του ρήματος (απαρέμφατο-μετοχή) έχουν τέσσερις χρόνους:
ενεστώτα, μέλλοντα, αόριστο και παρακείμενο.
* Χρονικός χαρακτήρας (μέλλοντας/αόριστος)
-σ- : φωνηεντόληκτα & οδοντικόληκτα
-ξ- : ουρανικόληκτα
-ψ- : χειλικόληκτα
** Χρονικός χαρακτήρας (παρακείμενος)
-κ- : φωνηεντόληκτα & οδοντικόληκτα
-χ- : ουρανικόληκτα
-φ- : χειλικόληκτα
Σχηματισμός απαρεμφάτων & μετοχών ενεργητικής φωνής
(βαρύτονα φωνηεντόληκτα και αφωνόληκτα)
Το απαρέμφατο και η μετοχή σχηματίζονται κανονικά με την προσθήκη των κατάλληλων καταλήξεων στο θέμα του ρήματος. Στον μέλλοντα και στον αόριστο πριν από την κατάληξη προστίθεται ο χρονικός χαρακτήρας -σ- (-ξ- / -ψ-) και στον παρακείμενο ο χρονικός χαρακτήρας -κ- (-χ- / -φ-).
Προσοχή!
Τα απαρέμφατα και οι μετοχές στον αόριστο δεν παίρνουν αύξηση,
όμως στον παρακείμενο ο αναδιπλασιασμός διατηρείται.
Τα απαρέμφατα και οι μετοχές στον αόριστο δεν παίρνουν αύξηση,
όμως στον παρακείμενο ο αναδιπλασιασμός διατηρείται.
Κλίση
Το απαρέμφατο είναι άκλιτο. Οι μετοχές όλων των χρόνων της ενεργητικής φωνής κλίνονται σύμφωνα με τη γ΄ κλίση (ύλη β΄ γυμνασίου).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου